ขยายพันธุ์มะนาว “ด้วยใบ” หนึ่งใบขยายได้เป็นพันต้น

ขยายพันธุ์มะนาว “ด้วยใบ” หนึ่งใบขยายได้เป็นพันต้น

มะนาว ถือเป็นพืชเศรษฐกิจอีกอย่างที่น่าสนใจอีกชนิดหนึ่ง โดยปัจจุบันมะนาวถมีความต้องการทางตลาดสูงและราคาก็ดี เนื่องจากเป็นส่วนผสมที่ขาดไม่ได้ของอาหารไทยและเทศ โดยอย่างยิ่งในช่วงฤดูแล้งนั้นมะนาวมักจะมีราคาแพงพุงขึ้นถึงผลละ10 บาท!

ดังนั้น วันนี้จึงขอนำเรื่องราวดีๆมานำเสนอแก่ทุกท่าน นั่นคือ เทคนิคการขยายพันธุ์มะนาว “ด้วยใบ” โดยสูตรนี้เป็นมาจาก คุณครูติ่ง แห่ง ศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง ธ.ก.ส. บ้านเกาะเนียง จังหวัดสตูล เพื่อให้ลองได้ศึกษาและลองประยุกต์ใช้กันค่ะ วิธีนี้สามารถขยายพันธุ์มะนาวได้ทีละมากๆ เลยทีเดียว

วัตถุดิบและอุปกรณ์ที่ต้องเตรียม

1.กิ่งและใบมะนาว ที่ไม่อ่อนและไม่แก่จนเกินไป

2.กาบมะพร้าว

3.น้ำยาเร่งราก

4.มีดขนาดเล็ก

5.ห้องพ่นหมอก(ถ้ามี)

6.ถุงร้อน

7.หนังยาง

ขั้นตอนและวิธีการขยายพันธุ์

1. เริ่มต้นจากการนำกาบมะพร้าวมาสับเป็นท่อนยาวราว 2-3 เซนติเมตร แล้วนำไปแช่น้ำไว้จนชุ่ม เมื่อชุ่มดีแล้วให้เอาค้อนมาทุบจนกาบมะพร้าวแตกเป็นแผ่นและนุ่มขึ้น (ทุบเพื่อทำให้กาบมะพร้าวม้วนเป็นก้อนได้ง่าย)

2. เมื่อได้กาบมะพร้าวที่นุ่มดีแล้ว ให้ทำการนำมาห่อม้วนเป็นรูปทรงกระบอก แล้วรัดหนังยางให้แน่น แล้วนำตะปูทิ่มลงไปบริเวณด้านบนกึ่งกลางของกาบมะพร้าวให้เกิดรูเล็กๆ ทำเช่นนี้เพื่อลดการเสียดทานเวลานำใบมะนาวเสียบลงไปและง่ายต่อการเสียบกิ่ง

3. ขั้นต่อมาทำการเตรียมใบมะนาว โดยการตัดใบให้ติดกับก้านด้านบนใบเล็กน้อย ประมาณ 1-2 เซนติเมตร ดังรูป

4. จากนั้นทำการตัดใบมะนาวออกให้เหลือเพียงครึ่งใบ การทำเช่นนี้จะทำให้การขยายพันธุ์มะนาวเป็นไปอย่างรวดเร็วและลดภาระการคายน้ำอย่างดีของใบมะนาว

5. ต่อมาทำการกรีดเปลือกหุ้มก้านของใบมะนาว ขั้นตอนนี้นี้จะช่วยเพิ่มพื้นที่ในการออกรากของมะนาว โดยให้ใช้มีดกรีดตามความยาวของก้านมะนาว 1-3 รอย (โดยการทำเช่นนี้นี้ต้องทำอย่างเบามืออย่ากรีดแรงเกินไปจนทำให้ก้านมะนาวขาดออกจากกัน) หากไม่ทำเช่นนี้รากจะออกเฉพาะที่ปลายรอยตัดเท่านั้น ต้นมะนาวที่นำไปปลูกไม่แข็งแรงและออกรากน้อย (ขั้นตอนนี้ถือเป็นขั้นตอนสำคัญที่จะเพิ่มพื้นที่ในการออกรากมากขึ้นนั่นเอง)

6. จากนั้นให้นำกิ่งที่กรีดเรียบร้อยแล้ว ไปจแช่ในน้ำยาเร่งราก แล้วนำไปผึ่งลมให้แห้งสนิท ต้องมั่นใจว่าแห้งสนิท มิเช่นนั้นไม่เมื่อนำไปเสียบในกาบมะพร้าวอาจจะทำให้กิ่งและใบมะนาวเน่าได้

7. นำกิ่งมะนาวไปเสียบในกาบมะพร้าวที่เตรียมไว้จนมิดก้านอย่างระมัดระวัง เมื่อเสียบได้ 4 ก้อน ก็ให้นำกาบมะพร้าวมามัดรวมกันแล้ว ไปจุ่มน้ำให้ชุ่มแล้วใส่ไว้ในถุงร้อน ทำถุงร้อนให้พองออกแล้วมัดปากถุงให้แน่น โดยอย่าให้ใบมะนาวสัมผัสกับถุงร้อนเด็ดขาด ถ้าหากท่านใดมีห้องพ่นหมอก สามารถนำพันธุ์มะนาวที่ทำเสร็จเรียบร้อยแล้วเข้าเพาะในห้องพ่นหมอกได้เลย อากาศและความชื้นภายในห้องพ่นหมอกจะช่วยเร่งให้แตกรากเร็วขึ้นและที่สำคัญเพิ่มอัตราการรอดของพันธุ์มะนาวได้มาก

9. เมื่อได้ถุงที่มีก้อนกาบมะพร้าวเสียบใบมะนาวอยู่ด้านในเรียบร้อยแล้ว ให้นำไปตั้งไว้ใต้ต้นไม้ที่มีร่มเงา ให้โดนแสงรำไร จากนั้นเมื่อผ่านไป 1 เดือน จะพบว่ามะนาวจะเริ่มออกรากและเริ่มติดตายอด หรือถ้าเป็นมะกรูดจะใช้เวลานานประมาณ 3-4 เดือน จึงจะเริ่มออกรากและติดตายอด ถ้าต้องการจะให้สมบูรณ์ควรรอทั้งรากและตาออกมาทั้งคู่ จึงเริ่มนำไปปลูกลงถุงชำต่อไปได้เลยค่ะ

ข้อดีในการขยายพันธุ์มะนาวด้วยใบ

เกษตรกรที่มีพันธุ์มะนาวที่ดี แต่มีน้อยเพียงต้นเดียวก็สามารถขยายพันธุ์มะนาวได้เป็นจำนวนหลายร้อยหลายพันต้นได้ด้วยวิธีนี้ ซึ่งจะได้ผลผลิตจำนวนมากและรวดเร็วกว่าการปักชำกิ่งพันธุ์มะนาวแบบเดิมๆค่ะ

ขอบคุณข้อมูล : คมชัดลึก, บันทึกลุยทุ่งกับ ธกส.