เพาะเชื้อเห็ดฟางจากต้นกล้วย ไม่ต้องใช้ฟาง เพาะง่ายรายได้ดี
ในปัจจุบันการเพาะเห็ดฟางถือเป็นที่นิยมเป็นอย่างมาก เชื้อเห็ดถือว่าเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในการเพาะเห็ด เกษตรกรน้อยรายที่จะผลิตเชื้อเห็ดเอง เชื้อเห็ดที่ซื้อมาก็มักด้อยคุณภาพ ดังนั้นจึงขอแนะนำวิธีการ เพาะเชื้อเห็ดฟางจากต้นกล้วย ซึ่งวิธีนี้เป็นวิธีที่ทำได้ง่ายไม่ต้องมีหม้อนึ่งความดัน ตู้เขี่ยเชื้อก็สามารถทำเชื้อเห็ดได้ค่ะ
วัสดุอุปกรณ์ที่ต้องเตรียม
1.ต้นกล้วยสดตากแห้ง 1 กิโลกรัม
2.ถุงพลาสติกแบบใส ขนาด 6*9 นิ้ว 10 ใบ
3.มีดคัทเตอร์
4.แอลกอฮอล์สำหรับฆ่าเชื้อ 70% 1 ขวด
5.เข็มเย็บกระดาษ 1 เล่ม
6.แก้ว 1 ใบ
7.ดอกเห็ดฟางสด(ดอกตูม) 1 ดอก
8.กระดาษสะอาด 1 แผ่น
9.สำลี 1 กำมือ
10. น้ำสะอาด
วิธีการเพาะ
1.นำต้นกล้วยสดที่เพิ่งตัดใหม่ๆ มาหั่นเป็นแว่นๆ ให้มีความหนาประมาณ 0.5-1 เซนติเมตร แล้วหั่นซอยเป็นลูกเต๋าอีกที จากนั้นนำไปตากแดดโดยรองด้วยพลาสติกที่สะอาด เกลี่ยให้บางๆ ตากแดดทิ้งไว้ 4-5 วัน ทำการกลับกองกล้วยทุกวันจนแห้งสนิท
2.นำต้นกล้วยที่แห้งแล้วพรมด้วยน้ำสะอาด ให้มีความชื้นหมาดๆ ทราบได้โดยการใช้มือกำต้นกล้วยแล้วบีบให้แน่น จะรู้สึกชื้นๆที่มือ
3.จากนั้นทำการบรรจุต้นกล้วยลงในถุงๆละ 200 กรัม (ต้นกล้วยตากแห้ง 1 กิโลกรัม บรรจุได้ 15-20 ถุง)
4.นำดอกเห็ดฟางที่เตรียมไว้มาทำความสะอาด โดยใช้มีดคัทเตอร์แต่งบริเวณโคนดอกเห็ดฟางที่สกปรกหรือมีวัสดุเพาะติดโคนดอกมาออกให้หมด ควรทำอย่างระมัดระวังอย่าให้ดอกเห็ดฟางกระทบกระเทือนหรือช้ำมาก
5.เทแอลกอฮอล์สำหรับฆ่าเชื้อลงในแก้ว ประมาณ 1-2 แก้ว แล้วนำดอกเห็ดฟางที่แต่งเสร็จแล้วจุ่มลงไปให้มิดดอก นำออกมาวางพักไว้ในกระดาษที่สะอาดรอให้แอลกอฮอล์ระเหยออกจากดอกเห็ดฟางจนหมด (ห้ามนำดอกเห็ดฟางแช่ลงในแก้วแอลกอฮอล์แล้วแช่ ทิ้งไว้เด็ดขาด)
6.นำสำลีจุ่มแอลกอฮอล์ แล้วนำไปเช็ดถูทำความสะอาดใบมีดคัทเตอร์ ใช้มีดตัดส่วนของดอกเห็ดฟางส่วนใดก็ได้อย่างระมัดระวัง ขนาดประมาณ 1 ตารางเซนติเมตร หนาประมาณ 1 มิลลิเมตร ใส่ลงไปในถุงที่บรรจุต้นกล้วยเตรียมไว้ถุงละ 1 ชิ้นทุกถุง เห็ดฟาง 1 ดอกใช้ได้ประมาณ 10 ถุง
7.จับปากถุงแล้วเขย่าให้เนื้อเยื่อดอกเห็ดฟางอยู่ในบริเวณกึ่งกลางถุงพอดี พับปากถุงลงมาสัก2-3ทบ เย็บปากถุงด้วยเข็มเย็บกระดาษ 2-3 ครั้ง
6.นำถุงเชื้อเห็ดฟางบรรจุลงในตะกร้าหรือลังไม้เรียงเป็นแถวทับซ้อนกันได้ไม่เกิน 2 ชั้น แล้วนำไปบ่มเชื้อในอุณหภูมิห้องปกติ (30 องศาเซลเซียส ) ประมาณ 10 -15 วัน เส้นใยเห็ดฟางจะเจริญจนเต็มถุงจึงนำไปเพาะหรือนำไปต่อเชื้อเพื่อขยายให้มี ปริมาณมากขึ้น
ข้อดีของการใช้ต้นกล้วยทำเชื้อเห็ดฟาง
– เป็นวัสดุที่หาง่าย
– ต้นทุนต่ำ
– ทำง่าย
– ปลอดเชื้อจุลินทรีย์
– สามารถคัดเลือกสายพันธ์ได้เอง
– เส้นใยแข็งแรงสมบูรณ์และให้ผลผลิตที่ดี
ขอบคุณข้อมูล : ข้อมูลและรูปภาพเกษตรกรรมธรรมชาติ ฉบับที่ 2/2550